Pomysłodawcą i założycielem Olimpiady Literatury i Języka Polskiego był – związany z Uniwersytetem Jagiellońskim – prof. Kazimierz Wyka, który został pierwszym Przewodniczącym Komitetu Głównego. Po nim funkcję tę pełnili prof. Mieczysław Klimowicz, doc. Ryszard Górski, prof. Teresa Kostkiewiczowa, a obecnie – prof. Tomasz Chachulski. Od 1970 roku Komitet Główny działa przy Instytucie Badań Literackich PAN, zaś Komitety Okręgowe – przy najważniejszych polskich szkołach wyższych. W zasadzie od początku z Olimpiadą związani są wybitni polscy naukowcy – historycy i teoretycy literatury, językoznawcy i krytycy. Pierwsze zawody olimpijskie odbyły się w 1971 roku. Od tego czasu w eliminacjach wzięło udział tysiące osób z całej Polski, ale tylko najlepsi z nich zostawali Laureatami i Finalistami.