Uroczyste odnowienie doktoratu prof. Marii Podrazy-Kwiatkowskiej

10 czerwca w auli Collegium Maius UJ odbyło się uroczyste posiedzenie Senatu UJ zwołane z okazji odnowienia po pięćdziesięciu latach doktoratu Pani Profesor Marii Podrazy-Kwiatkowskiej.

Z wnioskiem o odnowienie doktoratu wybitnej badaczki literatury Młodej Polski wystąpili profesorowie Wydziału Polonistyki. Senat Uniwersytetu Jagiellońskiego na posiedzeniu w dniu 18 grudnia 2013 roku podjął uchwałę o odnowieniu doktoratu Pani Profesor i nadaniu tej uroczystości charakteru uczelnianego.

Dokonania naukowe oraz sylwetkę prof. Podrazy-Kwiatkowskiej przedstawił w laudacji uczeń pani Profesor - prof. Marian Stala. Podkreślił, że jest ona jedną z najbardziej wybitnych i wyrazistych osobowości uniwersyteckiej filologii kilku ostatnich dziesięcioleci. Jej długoletnia obecność w Instytucie Polonistyki UJ wpłynęła mocno na sposób myślenia licznego grona uczniów i współpracowników. Przypomniał, że droga do mistrzostwa, jakie niewątpliwie osiągnęła Profesor, nie była łatwa.Urodzona w Kołomyi przyszła uczona lata wojny spędziła we Lwowie. Studia z zakresu filologii polskiej i historii sztuki zakończone w 1951 roku rozprawą magisterską o poezji Leopolda Staffa odbyła w Uniwersytecie Jagiellońskim. Mimo wybitnych umiejętności zabrakło dla niej miejsca na ówczesnej uczelni – jej zainteresowania i styl myślenia zbyt były odległe od wszechwładnej wówczas ideologii. Dlatego lata 1952 – 1964 spędziła w Pracowni Bibliograficznej Instytutu Badań Literackich PAN w Warszawie. Po odkrywczym doktoracie napisanym pod opieką Kazimierza Wyki, obronionym w 1964 roku przeniosła się do Pracowni Młodej Polski IBL. W roku 1974, już jako wybitna uczona powróciła w mury Uniwersytetu Jagiellońskiego. W ówczesnym Instytucie Filologii Polskiej kontynuowała swoje badania i umacniała naukowy autorytet.

Przedmiotem badań Profesor Marii Podrazy-Kwiatkowskiej była i jest literatura okresu Młodej Polski. Tę epokę opisuje od ponad pół wieku, a przedmiot swych badań ujmuje w szerokiej interdyscyplinarnej perspektywie. Młodą Polskę opisuje nie tylko jako historyk polskiej literatury, ale także jako komparatysta, historyk idei i analityk sztuk wizualnych. Wspomniał jej najważniejsze dokonania naukowe: rozprawę doktorską, której przedmiotem była twórczość zapomnianego poety, Wacława Rolicz-Liedera, książkę habilitacyjną „Młodopolskie harmonie i dysonanse" (1969 r.), monografia „Symbolizm i symbolika w poezji Młodej Polski" (1975 r.), książkę z 1985 r „Somnambulicy, dekadenci, herosi", książkę o zaletach znakomitego podręcznika i będącą oryginalną autorską syntezą „Literatura Młodej Polski" z roku 1992, „Wolność i transcendencję" z 2001 r. oraz  bardziej osobiste „Labirynty - kładki - drogowskazy" (2011 r.)

Pani Profesor Maria Podraza-Kwiatkowska zaznaczyła na początku swojego wystąpienia, że zdecydowała się mówić o swoim doktoracie tylko dlatego, że jest to jednocześnie fragment historii Jej Uniwersytetu. Przypomniała, że jej uczelnią miał być lwowski Uniwersytet im. Jana Kazimierza, lecz historia zadecydowała inaczej – przybyła do Polski w ramach tzw. repatriacji. Pociąg, którym jechała, zmierzał do Wrocławia, ale Maria Podraza zrozumiała, że skoro nie może studiować we Lwowie, to jej marzeniem staną się studia na Uniwersytecie Jagiellońskim. Studia wspominała bardzo dobrze – wykładowcami byli przedwojenni profesorowie, którzy uczyli według przedwojennych programów, które nie uwzględniały doktryny marksistowsko-leninowskiej. Profesor wspominała trudny, z powodów politycznych, okres pisania doktoratu. Odnosząc się do współczesności, z zaniepokojeniem wyraziła się o obniżeniu poziomu prac doktorskich z powodu ich masowości oraz o konieczności wykazania się trzema doktoratami przy uzyskiwaniu profesury, co nie wpływa korzystnie na ich poziom. Pani Profesor ze szczególną atencją wymieniła nazwiska swoich nauczycieli, profesorów: Stanisława Pigonia, Kazimierza Wykę, Zenona Klemensiewicza, Jerzego Szablowskiego, Romana Ingardena. Wyrażając wdzięczność za zorganizowanie uroczystości, cieszyła się z obecności jej dawnych uczniów.