Opera w kulturze

W dniach 23-24 października 2014 r. na Wydziale Polonistyki UJ odbyła się Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Opera w kulturze", zorganizowana przez Katedrę Komparatystyki Literackiej. W czasie dwóch dni zaprezentowane zostały 22 referaty, których autorzy – literaturoznawcy, teatrologowie, filmoznawcy, muzykologowie, a także muzycy praktycznie zajmujący się sztuką wokalną – przybliżali rozmaite aspekty tytułowego uwikłania opery w kulturę. Z interdyscyplinarnego wielogłosu na temat opery i jej miejsca w kulturze wyłoniło się wyraźnie kilka wiodących wątków, podnoszonych w poszczególnych referatach oraz dyskusjach. Były to przede wszystkim kwestie związane z uniwersalnością samej opery jako sztuki, a także jej tematyki oraz sposobów inscenizacji. W dyskusji niejednokrotnie powracał wątek  tradycyjnego i nowoczesnego podejścia do opery we współczesnym teatrze, jak również problemu tłumaczenia libretta. Część obrad zdominowana została przez postać Richarda Wagnera, którego wpływ na kulturę okazuje się nieustający na przestrzeni trzeciego już stulecia (uczestnicy konferencji omawiali zarówno XIX-wieczną recepcję oper mistrza z Bayreuth, jak i silny wpływ jego sztuki i estetyki w kinie XX wieku oraz najnowsze, pochodzące już z XXI stulecia inspiracje Wagnerem we współczesnej polskiej beletrystyce). Zaprezentowane referaty dowiodły również, że to film, obok teatru, stanowi jedno z najistotniejszych mediów popularyzacji opery, ale także ważną przestrzeń dyskusji na jej temat i interpretacji jej dzieł. W drugim dniu konferencji wątkiem wiodącym obrad stały się literackie filiacje opery oraz operowe inspiracje w literaturze.